ชาวโคราชรวมพลังจัด “มหาสงกรานต์โคราช” สุดยิ่งใหญ่ประเพณีโบราณ “แห่พระคันธารราฐ ลอดซุ้มประตูเมือง” ฉลองเมืองนครราชสีมา ครบรอบ 557 ปี ร่วมจับชายผ้าทองผ้าเงินความยาว 557 เมตร พิธีสวดมนต์เนื่องในวันขึ้นปีใหม่ไทย พิธีทำบุญตักบาตรพระสงฆ์ 29 รูป สรงน้ำ “พระคันธารราฐ(พระขอฝน)” พระพุทธรูปเก่าแก่ของ “วัดพระนารายณ์มหาราชวรวิหาร” อายุ 104 ปี พร้อมอุโมงค์น้ำมนต์ 9 วัด การแสดงวัฒนธรรมประเพณี ประกวดก่อเจดีย์ทราย พิธีห่มผ้าพระเจดีย์ ประกวดขั่วหมี่โคราช 24 กระทะเหล็ก และ “ขั่วหมี่โคราชกระทะยักษ์” จัด 4 วัน เริ่ม 12-15 เมษายน 68 นี้ที่วัดพระนารายณ์ฯ และลานย่าโม-สวนรัก
“จังหวัดนครราชสีมา” โดย “สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดนครราชสีมา” ร่วมกับ “วัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร เทศบาลนครนครราชสีมา องค์การบริหารส่วนจังหวัดนครราชสีมา สภาวัฒนธรรมจังหวัดนครราชสีมา หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถานศึกษา และชุมชน” กำหนดจัดงานสืบสานประเพณี “แห่พระคันธารราฐ ลอดซุ้มประตูเมือง” เทศกาล “มหาสงกรานต์โคราช”
เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู สืบทอดประเพณี มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่น ยกระดับงานประเพณีดึงดูดนักท่องเที่ยวมาเยือนจังหวัดนครราชสีมา ส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของจังหวัดนครราชสีมาให้เป็นที่รับรู้อย่างกว้างขวาง
การจัดงาน ประเพณี “แห่พระคันธารราฐ ลอดซุ้มประตูเมือง” เทศกาล “มหาสงกรานต์โคราช” ในครั้งนี้ นอกจากจะเป็นการสืบสานวัฒนธรรมประเพณีอันดีงานของจังหวัดนครราชสีมา ยังช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจของเมืองนครราชสีมา ให้กลับมาคึกคัก เกิดการจับจ่ายและหมุนเวียนของเม็ดเงินภายในจังหวัด จึงขอเชิญชวนทุกท่านมาร่วมกันอนุรักษ์ สืบสานเผยแพร่ประเพณีมรดกภูมิปัญญา ทางวัฒนธรรมของจังหวัดนครราชสีมา และตามที่ได้รับประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ (ยูเนสโก) ประจำปี 2566 ให้ลูกหลานภาคภูมิใจและสืบทอดให้คงอยู่สืบไป
โดยกำหนดจัดงาน “แห่พระคันธารราฐ ลอดซุ้มประตูเมือง” ระหว่างวันที่ 12 – 15 เมษายน 2568 ณ วัดพระนารายณ์มหาราชวรวิหาร บริเวณลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี และสวนสุรนารี (สวนรัก) อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา
วันที่ 12 เมษายน เวลา 10.10 น. กิจกรรมการ “ประกวดก่อเจดีย์ทราย” ณ สวนสุรนารี (สวนรัก) เวลา 16.30 น. นายชัยวัฒน์ ชื่นโกสุม ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา เป็นประธานในพิธีอัญเชิญ “พระคันธารราฐ” ออกจากพระเจดีย์ เคลื่อนลงมาบริเวณ “พระบรมราชานุสาวรีย์ สมเด็จพระนารายณ์มหาราช” ประดิษฐานบนราชรถ ชมการแสดงศิลปวัฒนธรรมในริ้วขบวนแห่อัญเชิญพระคันธารราฐ ขบวนแห่สงกรานต์ (Songkran Carnival) ตามเส้นทางถนนจอมพล เลี้ยวซ้ายเข้าถนนชุมพล เลี้ยวขวาเข้าถนนราชดำเนิน ไปลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี
ขอเชิญชวนพี่น้องชาวโคราช ร่วมสักการะ “พระคันธารราฐ” ด้วยการโปรยดอกไม้สองข้างทางขบวนแห่อัญเชิญพระคันธารราฐ ตั้งแต่เวลา 17.00 น. และเดินทางถึงลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี เวลา 18.00 น. ร่วมพิธีเจริญพระพุทธมนต์สมโภชพระคันธารราฐ ร่วมสรงน้ำ พระคันธารราฐ เขียนคำอธิษฐานบนผ้าทองผ้าเงินเพื่อเสริมสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว และชมการแสดงศิลปวัฒนธรรมของเด็ก เยาวชน และศิลปินพื้นบ้าน ณ บริเวณศาลาไทย ลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี
วันที่ 13 เมษายน เวลา 07.09 น. ร่วมพิธีทำบุญ “ตักบาตรข้าวสารอาหารแห้ง พระสงฆ์ 29 รูป” เนื่องในวันขึ้นปีใหม่ไทย ณ ลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี เวลา 14.00 น. ร่วมกิจกรรมการ “ประกวดขั่วหมี่โคราช 24 กระทะเหล็ก” และชมการ “ขั่วหมี่โคราชกระทะยักษ์” บนถนนเล่นน้ำสงกรานต์ “ถนนขั่วหมี่”
เวลา 17.00 น. ร่วมต้อนรับคุณสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานในพิธีเปิดงาน ร่วมพิธีสวดขอขมาสรงน้ำ “พระคันธารราฐ”(พระขอฝน) สรงน้ำพระสงฆ์ รดน้ำขอพรผู้สูงอายุ สืบสานประเพณีสงกรานต์ ร่วมจับชายผ้าทองผ้าเงินความยาว 557 เมตร เฉลิมฉลอง “เมืองนครราชสีมา ครบรอบ 557 ปี” ลอดซุ้มประตูเมือง (ประตูชุมพล) และร่วมสรงน้ำ “พระคันธารราฐ” เพื่อเสริมสิริมงคลตลอดสองข้างทางขบวนแห่อัญเชิญ “พระคันธารราฐ” กลับไปยังวัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร
และตั้งแต่เวลา 15.00 – 21.30 น. ร่วมกิจกรรมอุโมงค์น้ำมนต์ 9 วัด สรงน้ำพระพุทธรูปประจำวันเกิด การประกวดรำวงย้อนยุค การแสดงศิลปวัฒนธรรม การแสดงดนตรีร่วมสมัย การประกวดทางศิลปวัฒนธรรม และถ่ายภาพจุดเช็คอินเมืองท่องเที่ยวจำลองจังหวัดนครราชสีมา ณ บริเวณลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารีและบริเวณสวนสุรนารี (สวนรัก)
วันที่ 14 เมษายน ตั้งแต่เวลา 10.00 – 21.30 น. ขอเชิญประชาชนร่วมสรงน้ำพระคันธารราฐ ณ พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนารายณ์มหาราช วัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร และร่วมกิจกรรมอุโมงค์น้ำมนต์ 9 วัด สรงน้ำพระพุทธรูปประจำวันเกิด การประกวดเทพีสงกรานต์ การแสดงศิลปวัฒนธรรมการแสดงดนตรีร่วมสมัย การประกวดทางศิลปวัฒนธรรม และถ่ายภาพจุดเช็คอินเมืองท่องเที่ยวจำลองจังหวัดนครราชสีมา ณ บริเวณลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารีและบริเวณสวนสุรนารี (สวนรัก)
วันที่ 15 เมษายน เวลา 18.00 น. ร่วมพิธีอัญเชิญ “พระคันธารราฐเข้าสู่พระเจดีย์ และพิธีห่มผ้าพระเจดีย์” ณ บริเวณลานพระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนารายณ์มหาราช วัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร และตั้งแต่เวลา 15.00 – 21.30 น. ร่วมกิจกรรมอุโมงค์น้ำมนต์ 9 วัด สรงน้ำพระพุทธรูปประจำวันเกิด การประกวด Cover Dance การแสดงศิลปวัฒนธรรม การแสดงดนตรีร่วมสมัย และถ่ายภาพจุดเช็คอินเมืองท่องเที่ยวจำลองจังหวัดนครราชสีมา ณ บริเวณลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารีและบริเวณสวนสุรนารี (สวนรัก)
สำหรับประวัติ “พระคันธารราฐ” เป็นพระพุทธรูปเก่าแก่ของ “วัดพระนารายณ์มหาราชวรวิหาร” สร้างเมื่อวันที่ 8 กันยายน 2464 ปัจจุบันปี 2568 มีอายุ 104 ปี สร้างโดย “พระยานครราชเสนี (สหัด สิงหเสนี)” เจ้าเมืองนครราชสีมา คนที่ 11 มีขนาดหน้าตัก 39 นิ้ว สูงประมาณ 1 เมตร 30 เซนติเมตร ครั้งเมื่อสร้างเสร็จสมบูรณ์ “เจ้าเมืองนครราชสีมา” ได้ริเริ่มประกอบพิธีอัญเชิญ “พระคันธารราฐ แห่ลอดประตูชุมพล” เนื่องในวันสงกรานต์ เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ประชาชนชาวโคราชเรื่อยมา
จวบจนถึงปี 2522 พิธีกรรมดังกล่าวได้หยุดไป กระทั่งเมื่อปี 2560 วัดพระนารายณ์ ได้บูรณปฏิสังขรณ์ปิดทอง “พระทศพลญาณประทานบารมี หรือหลวงพ่อใหญ่” และขุดค้นพบพระพุทธรูปโบราณหลายองค์ใต้ฐานพระประธาน ทางวัดจึงมีแนวคิดที่จะรื้อฟื้นพิธีอัญเชิญ “พระคันธารราฐ แห่ลอดประตูชุมพล” ขึ้นมาอีกครั้งในวันสงกรานต์ ซึ่งการแห่พระลอดประตูชุมพล เป็นเอกลักษณ์ของเมืองโคราช
สำหรับ “พระคันธารราฐ” มีลักษณะเป็นพระพุทธรูปนั่งขัดสมาธิราบ พระหัตถ์ขวายกเสมอพระอุระในท่ากวัก พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา เป็นกิริยารับน้ำ ลักษณะพระพักตร์ค่อนข้างกลม พระขนงโก่ง พระเนตรเหลือบต่ำ โดยลงยาสีเหมือนจริง พระนาสิกโด่ง พระโอษฐ์บางเรียว พระกรรณยาว เกือบจดพระอังสา ขมวดพระเกศา ทำเป็นรูปก้นหอยเรียง ตลอดถึงพระเมาลี พระรัศมีทำเป็นรูปดอกบัวตูม ครองจีวรห่มเฉียง เปิดพระอังสาขวา มีริ้วผ้าที่ด้านหน้าองค์พระพุทธรูป รองรับด้วยฐานบัวคว่ำบัวหงาย
ทั้งนี้ ประชาชนชาวโคราชนิยมกราบไหว้ “พระคันธารราฐ” เพื่อขอฝนให้ตกต้องตามฤดูกาล ซึ่งเรียกชื่ออีกอย่างว่า “พระขอฝน”
